Sierota znad Berezyny. Powieść o czasach wojen napoleońskich 1812-1815

Lektura z dzieciństwa św. Teresy od Dzieciątka Jezus

Powieść pani Woillez nie trafiła przypadkiem do katalogu lektur rodziny Martin. Święci Zelia i Ludwik Martin czytali często swoim małym dzieciom, a ich starsze pociechy czytały młodszym. Gdy mała Tereska podrosła, sama oddawała się lekturze i odnosiła z tego wielką korzyść. „Bardzo lubiłam czytać i na tym mogłabym spędzić całe życie”. Czytała tylko książki najlepsze, tak co do treści, jak i autorów. Jej starsze siostry skwapliwie dobierały lektury, stosownie do wieku, możliwości i celów wychowawczych. Pośród bogatego katalogu lektur z dzieciństwa Teresy pojawia się także powieść Sierota z Moskwy lub dzieje młodej guwernantki. Cały dramat sieroty z Moskwy rozegrał się nad brzegami rzeki Berezyny. Tam straciła matkę, wcześniej utraciwszy ojca. Na tę powieść zwróciła naszą uwagę sama św. Teresa od Dzieciątka Jezus. Wspomina bowiem w Dziejach duszy, w listach i poezjach, że ów czuły tytuł: „Sierota znad Berezyny”, nadał jej rodzony ojciec, św. Ludwik Martin. Ci, którzy choć trochę znają dzieje życia św. Teresy, jej pisma oraz styl wychowania, jaki preferowali święci Zelia i Ludwik Martin, bez trudu odnajdą w czasie lektury tej powieści wiele podobieństw pomiędzy główną bohaterką a „małą Teresą”.