Największa jest miłość

Miłość to temat dość łatwy. Można o niej rozmawiać bez końca. W swoich Homiliach na Pierwszy List św. Jana św. Augustyn (354-430) mówi do swoich słuchaczy, że miłość „nie może nigdy znikać z serca, nie może nigdy znikać z ust naszych… Ceńcie miłość. Jeśli się wam ona podoba, starajcie się o nią i strzeżcie jej! Nie musi się jej nikomu zabierać, ani za drogie pieniądze kupować. Nic ona nie kosztuje.
Trzymajcie ją mocno! Nie ma nad nią nic kosztowniejszego. Jeśli jest tak cenna myśl o miłości, jakże musi być cenna sama miłość, gdy się ją posiada […]. Miłość jest słodkim słowem, lecz jeszcze słodszym czynem. Choć nie możemy stale mówić o miłości, to jednak trzeba stale ją praktykować […]. Mowa moja, bracia, przedłużyła się; należało jednak wam w miłości złączonym tak uczynić, aby wam mocniej położyć na serce samą miłość. Jeżeli nie ma w was miłości, daremne jest moje kazanie. A jeżeli ona w was jest, to wylałem jakby ogień na olej […]. Im dłużej mówię o miłości, tym mniej czekam końca niniejszego Listu. Nie ma drugiego, który by tak zapalał do miłości. Nie ma nic wartościowszego do głoszenia, nic zdrowszego do picia”.
Wszyscy tęsknimy za tym, by kochać i być kochanymi. Głód miłości jest w nas bezgraniczny. Do naszej metafizycznej natury przynależy tęsknota za nieskończoną miłością. Dlatego nie można mówić o miłości, nie mówiąc o Bogu. Kiedy św. Jan pisze, że miłość jest z Boga (1 J 4,7), to nie formułuje jakiejś abstrakcyjnej, teoretycznej zasady. Nasze doświadczenie cały czas to potwierdza, choć często dzieje się to a contrario. Jesteśmy głodni i spragnieni miłości, miłości totalnej, bezwarunkowej i bezgranicznej, i żadna miłość, w której brakuje Boga, naszego głodu nie zaspokoi. Nawet gdybyśmy zastanawiali się nad tym, czy Bóg istnieje, dowodów nie musimy daleko szukać. Jest dowód na istnienie Boga, który nieustannie w sobie nosimy. Już samo pragnienie miłości, którego żaden człowiek nie jest w stanie zaspokoić, wskazuje na Boga. Taki głód, któremu nie możemy zaprzeczyć, nie zaprzeczając tym samym swej własnej naturze, nie może być absurdem. Ta fundamentalna, nieusuwalna skłonność zakłada jakąś siłę przyciągania jak magnes, silniejszą niż cokolwiek, co bylibyśmy w stanie sobie wyobrazić. Tę siłę możemy nazwać Bogiem.
Dopóki nie zidentyfikujemy tego „magnesu”, nie rozpoznamy prawdziwego obiektu naszej miłości, to trwa w nas wewnętrzny chaos. Któż nie zna słów św. Augustyna: „Niespokojne jest serce nasze, dopóki w Tobie nie spocznie”. Jedną z największych zagadek, która staje przed każdym z nas – a na pewno przed większością z nas – jest ta, że nie uczymy się korzystać z naszego wewnętrznego kompasu, wciąż próbujemy gonić za rzeczami, które przynoszą nam rozczarowanie, za ludźmi, którzy nie dotrzymują swoich przyrzeczeń. Nie uczymy się na własnych błędach, a po każdym rozczarowaniu znów gonimy za tym, co w naszej bezdennej naiwności uznajemy za coś, co wypełni tę przepaść w nas. Przepaść, której nieskończoność przypomina o Bogu.

Otchłań ducha mego w ogromnym pragnieniu
krzykiem przyzywa otchłań Boga. Powiedz, czyja głębia większa?
Angelus Silesius (1624-1677)

Co wykrzykują do siebie obie otchłanie? Wolfgang Amadeusz Mozart (1756-1791) jako dziecko był obwożony po całej Europie i pokazywany we wszelkich możliwych salonach ówczesnej Europy. Jest taka anegdota, która mówi o tym, że mały Amadeusz zwykł pytać tych, którzy byli zainteresowani jego osobą: „Lieben Sie mich? Lieben Sie mich wirklich?” (Kochasz mnie? Czy naprawdę mnie kochasz?). Jeżeli padała pozytywna odpowiedź, Mały Amadeusz, „cudowne dziecko”, zasiadał do pianina i zaczynał grać.
Pan Jezus, zanim powierzył Piotrowi pasterzowanie owiec, chciał mieć tę pewność, że Apostoł Go kocha: „Szymonie, czy miłujesz Mnie?” (J 21,15). Tak samo Mozart mógł dać z siebie to, co miał najlepszego, dopiero wtedy, gdy upewnił się, że jest kochany. I właśnie „to najlepsze” jest zawsze, w taki czy inny sposób, hymnem o miłości. „Atakuj, kiedy trzeba. Broń, kiedy to konieczne. Lecz nigdy, nigdy nie pogardzaj. Kochaj, kochaj, kochaj”.