Noc jest mi światłem

Kiedy słyszymy określenie: „noc ciemna”, myślimy o Janie od Krzyża (1542–1591), którego uznaje się za eksperta nocy. Zyskał on sobie popularność w naszych czasach m. in. ze względu na te właśnie kompetencje. Pomimo że dwa inne jego dzieła: Pieśń duchowa i Żywy płomień miłości kładą główny akcent na „jasną” stronę miłosnej przygody z Bogiem, to jednak Noc ciemna pozostaje najbardziej poczytnym z jego dzieł. Jak z tego wynika, wielu odnajduje cząstkę swego życia w obrazie nocy nakreślonym przez Jana od Krzyża.
Moją intencją jest ukazać, że właśnie noc ciemna stanowi nieunikniony etap w drodze do Boga – każdy, kto na serio traktuje swą wiarę, musi przejść przez noc. Oczywiście istnieją różnice, gdy chodzi o „format” nocy. Prawdopodobnie NASZA noc jest o wiele mniejszego formatu niż noc Jana od Krzyża, jednak większość z nas intuicyjnie wyczuwa, że w gruncie rzeczy chodzi tutaj o to samo; że jesteśmy w drodze do wspólnego celu, a ciemny odcinek drogi ma ten sam sens.
Tym, którzy mają co do tego obiekcje i twierdzą, że noc ciemna wchodzi w zakres mistyki, a jej popularyzowanie jest ryzykowne, chcę odpowiedzieć, że moim zdaniem najbardziej potrzeba odmitologizowania mistyki, która nie jest ani czymś niezwykłym, ani wyjątkowym. „Każde głębokie życie duchowe jest życiem mistycznym”, napisał jeden z moich słynnych współbraci. Wszyscy chrześcijanie są POTENCJALNYMI mistykami. Intencją tej książki jest, by choć w niewielkim stopniu przyczynić się do tego, by ta możliwość stała się rzeczywistością.
Tu na ziemi nigdy nie przenikniemy tajemnicy cierpienia.U Jana od Krzyża nie znajdziemy odpowiedzi na pytanie: dlaczego cierpią niewinne dzieci. Noc ciemna daje nam w każdym razie klucz, którym możemy otworzyć maleńkie drzwi do tajemnicy. Pomocą dla nas będzie coś ZROBIĆ z NASZYM cierpieniem.
Poznamy, że to, co wydawało ci się, że jest klęską, może być ratunkiem, że żadna przepaść nie jest tak głęboka ani żadne wzniesienie tak wysokie, żeby nie mogło stać się DROGĄ. Nauczymy się, że spotkanie z Bogiem jest w PIERWSZEJ FAZIE tak bolesne dlatego, bo jest takie inne. Bóg jest błogosławieństwem dla naszego najgłębszego „ja”, ale dla naszego „ego”, zewnętrznego „ja”, stanowi zagrożenie. Właśnie to nasze „ego” wchodzi najpierw w konfrontację z Bogiem… i przez to umiera.
Pomimo że punktem wyjścia dla niniejszej książki jest Noc ciemna, to jednak jest ona przeglądem całej doktryny Jana od Krzyża. Noc jest przecież drogą, a drogi nie można poznać, nie mając najpierw żadnego pojęcia o celu. Ten, kto wie, dokąd noc prowadzi, może za nią dziękować. Pług bezwzględnie rozszarpujący bruzdy ziemi przestaje robić wrażenie, że jest tak okrutny, jeżeli wiemy: nadchodzą żniwa.
14 grudnia 1991 roku mija 400 lat od śmierci Jana od Krzyża. My, karmelici, najlepiej ją uczcimy, idąc w jego ślady i starając się przekazać coś z tej mądrości, jaką posiadł Jan od Krzyża.

Wilfrid Stinissen OCD